Tarih - Dosya Ödevi 2

John CABOT (1450–1499)

Cenova'da doğduğu
sanılan ve asıl adı Giovanni Caboto olan John Cabot, İngiltere adına
keşif gezilerine çıkarak Kuzey Amerika kıyılarını keşfetti. Üç oğlundan
biri olan Sebastian Cabot da haritacı ve kâşif olarak ün kazanmıştır.
John Cabot yaklaşık 1484'te İngiltere'ye yerleşti. Kristof Kolomb'un Batı
Hint Adaları'nı keşfinden dört yıl sonra, 1496'da, İngilte­re Kralı
VII. Henry, Cabot ve oğullarına o zamana kadar Hıristiyan dünyasına
yabancı kalmış, dinsizlerin barındığı varsayılan ada, ülke, bölge ve
illeri bulma hakkı tanıyan yazılı bir belge verdi. Buldukları yerlere
İngiltere Krallığı adına sahip çıktıkları sürece, Cabot ailesinden
başka kimseye bu bölgelerde tica­ret yapma izni verilmeyeceğine ilişkin
söz ve­rildi. John Cabot Venedik'te yaşadığı sıralarda, kâşif Marko
Polo'dan aktarılan, eski Çin ve Asya imparatorluklarına ilişkin
öyküleri duy­muştu. Tıpkı Kristof Kolomb gibi, John Ca­bot da hep
batıya doğru giderek bu toprakla­ra ulaşılacağını sanıyordu.
2 Mayıs 1497'de, Cabot 18 gemiciyle Atlas Okyanusu'nu geçmek üzere Bristol'dan
yola çıktı. Yedi hafta sonra, büyük bir olasılıkla Newfoundland'da
Labrador'a ya da St. Lawrence Koyu'ndaki Cape Breton Adası'na ayak
bastı, ama Çin kıyılarına vardığını sandı. İngiltere kralı adına bu
topraklara el koydu. Yiyeceğin tükenmeye başlaması onu geri dönmek
zorunda bıraktı. Dönüşte morina ba­lıklarının bol olduğu Newfoundland
kıyılarını izledi. Morinalar sepetle bile yakalanacak çokluktaydı.
İngiltere'de gittiği yerleri öven Cabot daha batıya giderek baharat ve
değerli taşların bulunduğu Japonya'ya varılabileceği­ni ileri sürdü.
Cabot'un ilk gezisinde keşfettiği yerlerin, bugünkü adlarıyla Cape
North (Ku­zey Burnu), St. Paul Adası, Ray Burnu, St. Pierre ve Miquelon
ile Race Burnu olduğu sanılmaktadır.
1498 baharında yeni bir yetki belgesi alan Cabot beş gemi ve 200 adamla yola çıktı. Ge­minin Çin'e
ulaşamaması ve kazançlı yeni bir ticaret yolu açılmasının sağlanamaması
dışın­da, bu yolculuğa ilişkin pek bilgi yoktur. Ca­bot ve adamlarının
kuzeye, Grönland'a ve Amerika kıyıları boyunca, bugün New York'un
bulunduğu yerin oldukça ötelerine gittikleri sanılmaktadır. Bu,
İngiltere'den Ku­zey Amerika kıyılarını keşfetmek amacıyla yapılan ilk
seferdi. Bu iki yolculuğa John Cabot'un, o zaman­lar İngiltere Kralı
VIII. Henry'nin haritacısı olan, ama daha sonra İspanya kralının
hizme­tine giren oğlu Sebastian Cabot'un da katılmış olduğu
sanılmaktadır. 1525'te Asya'nın, Batı Amerika'nın batısından çok daha
uzaklarda olduğunun anlaşılmasından sonra, Sebastian Cabot'a Büyük
Okyanus'ta Macellan'ın rota­sını izleyerek doğu ticaret yolunu açma
görevi verildi. Yolculuğu sırasında Güney Amerika'daki Rio de la
Plata'ya dökülen akarsularda gümüş cevheri bulunduğuna ilişkin
söylentiler duy­du. Doğuya gitmekten cayarak orada birkaç yıl geçirdi.
Beklenen hazineyle geri dönme­yince İspanya'dan sürüldü, ama daha sonra
yeniden kralın hizmetine girmesine izin veril­di. 1548'de Londra'ya
gitti ve burada Avrupa' yı kuzeydoğudan Asya'ya bağlayacak bir geçit
bulmak amacıyla sefer düzenleyen Serüvenci Tacirler adlı grubun
yöneticisi oldu.

KRISTOF KOLOMB

(1451 - 1506)


Kristof
Kolomb (İtal. Cristoforo Colombo, İsp. Cristóbal Colón, Port. Cristóvão
Colombo, Latinceleşmiş hali Columbus 1451 - 20 Mayıs 1506), Cenovalı
denizci ve kaşiftir. 1492'de Atlantik Okyanusu'nu aşarak Kuzey
Amerika'ya ulaşmıştır.İskandinav Vikinglerinin yüzlerce yıl önce
Amerika'ya ulaşmış olduğu tarihsel belgelerle kanıtlanmış olmasına
rağmen,Kristof Kolumb Amerika'nın kaşifi olarak
değerlendirilir.Kolumb'un karşıya Atlantik Okyanusu'na seyehatleri
Avrupalı'ların keşif eforları ve batı yarım kürede kolonileşme ile
başlar.Tarih onun 1492'deki seferine büyük anlam yüklerken,1498 deki
üçüncü seferine kadar gerçekten ana karaya ulaşamamıştır.Aynı şekilde
Amerika'ya en erken varan Avrupalı kaşif de değildir.Çünkü,1492 den
önce Avrupalı'ların Atlantik aşırı temaslarının belgeleri vardır.Buna
rağmen, gelişen ulus devletleri arasındaki ekonomik rekabet
emperyalizmin gelişmesi Kolumb'un seyehatinin böyle kritik zaman
gelmesi onu önemli kıldı.Gelişen devletler yeni ticaret yolları ve
koloniler arıyorlardı.Bundan dolayı,1492 den önceki dönem Kolumb öncesi
olarak bilinir. Bu yolculuğunu İspanyol bayrağı altında yapmıştır.
Kristof Kolomb, Amerika'yı keşfetmiştir ama keşfettiği toprakları
Hindistan sanmıştır.

Hayatı


Açık bilgi biyografisine
göre,Kolomb Ağustos veya Ekim 1451 de Cenova'da doğdu.Babası Domenico
Colombo,Cenova ve Savona arasında orta sınıf bir yün dokuma çalışanı
idi.Susana Fontanarossa annesi ve Bartelemo erkek kardeşi idi.
Bartelemeo,Lizbon'da kardiyoğrafi dükkanında ilk gençlik yıllarında
çalışıyordu. Kolumb'un ilk yılları hakkında bilgi azdır.Muhtemelen
eksik olan eğitimini alıyordu.Ceneviz diyalektiği ile
konuşuyordu.Yazısının birinde,10 yaşında iken denize gitmiş olacağını
iddia ediyordu.1470'in ilk dönemlerinde Rene I of Anjo'nun
hizmetindeydi.Onun başarısız olan Nepal Krallığı'nı feth etme
girişimini desteklemek için.Daha sonra ,Ege denizindeki bir ada olan
Chios'a kısa seyehat yaptı.Mayıs 1476 da,Cenova'dan Kuzey Avrupa'ya
değerli kargo taşıyan askeri bir konvoyda yer aldı.13 Ağustos
1476'da,Güney Portekiz sahilleri açıklarında Portekiz gemilerince
yolları kesildi.Kolumb,ardından gelen savaşta yaralandı fakat
Portekiz'in küçük bir kasabası olan Lagos' da karaya çıkmayı başardı.


Fiziksel Görünümü

(IMG:Linkleri görmek için lütfen Giriş Yapın veya Kayıt Olun ...)


Kristof
Kolumb'un varlığını içine alan bol miktarda sanat çalışması olmasına
rağmen güvenilir,çağdaş bir resmi bulunamadı.1595'de Theodero de Bry
Kolumb'un yağlı boya bir resminden sonra,madeni bir resim kalıbı
yaptı.Bu kalıp,Sebastiano del Piomba'nın portresiyle benzerlik
gösterir.Bu nedenle bu yağlı boya portresi Kolumb'u bazı doğruları ile
gösterir.Yıllar sonra sanatçı,yazılı tanımlamalardan onun görünümünü
yeniledi.Bu yazılar onun kırmızı saçlara sahip olduğunu tanımlıyor
ki,yaşamında erken beyazladı.Açık derili kişi olmasına rağmen,çok
miktardaki güneş ışığı yüzünü kırmızıya döndürdü.

Lisanı


Kolumb
isimli bir dokumacı hakkında,Ceneviz dökümanları buluduysa da (aynı
zamanda kaydedildi)ki Kolumb ayrıca İspanyolca da yazıyordu.Ve lisanı
portekiz veya Catalan fonetiği ile kullanıyordu.Kendisi için yazdığı
kişisel notlarında,kardeşine,İtalyan arkadaşlarına ve Cenova bankası'na
yazdığı zaman bile.Cenovalı iki erkek kardeşi yün dokumacılarıydı ve
İspanyolca da yazıyorlardı.Ceneviz İtalyanca'sı o zaman yazılabilir bir
lisan değildi.Latince,diğer taraftan okul dili idi ve Kolumb bunda mükkemmeldi.Gemi sefer defterini Latince ;sır olan şeyleri ise Yunanca yazıyordu.

Vasco da Gama

Vasco da Gama
(Portekizce okunuşu Vaşku dı Gama) (1469, Sines, Portekiz - ö. 24 Aralık 1524, Kochi (Kerala), Hindistan), Keşifler Çağı'nda yaşamış olan, Avrupa'nın en başarılı kaşiflerinden olan, Avrupa'dan çıkıp doğrudan Hindistan'a giden ilk kişi olarak bilinen, Portekizli denizcidir.

Portekiz kralı I. Manuel'e bağlı olarak, Doğu'nun hazinelerine ve hristiyanlar için kutsal olduğuna inandıkları Hindistan topraklarına ulaşmakla görevlendirilmiştir. 1487'de, kendisinden önce Bartholomew Dias'ın keşfettiği ve Afrika'yı dolanan Ümit Burnu'nu kadar uzanan deniz yolunu geliştirerek, Denizci Henri'nin başlattığı Portekiz deniz keşiflerine bir yenisini eklemiştir.

Avrupalıların Hindistan'a deniz yoluyla ulaşabilmeleri, Osmanlı Devleti'nin ve
İran'nin ticari alandaki üstünlüklerine son vermiş, deniz ticaretinde Avrupalıların üstünlüğü ele geçirmesini sağlamıştır.

Gittigi yerlerde müslüman gemilerine karsı, özellikle hac'dan gelen zengin gemilere karsı korsanlık yapmış, Calicut, Mombasa, ve Malindi gibi
liman şehirlerinde, yerel halkla şavasıp, bu sehirleri topa tutmustur. 1998 yılında Hindistan hükümeti Gama'nın Hindistan'a ilk geldiği yer olan Calicut'ta özellikle ülkeye ve bölgeye turist çekmek amacıyla bu
kutlamaları yapmak istiyor fakat başta Hindistan Komünist Partisi olmak
üzere halk Vasko dö Gama'nın gelmesiyle köleleştirme ve emperyalist sömürü döneminin başladığını söyleyerek bu kutlamalara karşı
ayaklanıyor ve gösteriler düzenliyorlar. Bundan dolayıda 500. yıl
kutlamaları Hindistan'da kutlanamıyor ve hükümet geri adım atmak
durumunda kalıyor. Ancak tüm bunlara rağmen Vasco dö Gama
Portekizlilerin milli kahramanı olduğu için Portekiz'deki kutlamalarda
bir değişiklik yapılmıyor hatta bu kutlamalar daha da büyük bir şekilde
Expo 98 kutlamları ile birleştiriliyor.

Ferdinand Macellan

Macellan adının diğer kullanımları için Macellan (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.

Ferdinand Macellan (Portekizce: Fernão de Magalhães, İspanyolca: Fernando ya da Hernando de Magallanes); (d. 1480 İlkbaharı, Sabrosa, Portekiz – ö. 27 Nisan 1521, Maktan Adası, Cebu, Filipinler), Portekizli denizci, gezgin ve kâşif. İspanya Krallığı'nın desteğiyle denize açıldı. Hikâyesi, bu seyahate eşlik eden Antonio Pigafetta'nın anılarını yazması sayesinde günümüze ulaşmıştır.

Macellan son yolculuğunu tamamlayamadan Filipinler'deki Mactan Savaşı'nda öldürüldü. Ancak daha önce ziyaret ettiği Baharat Adaları'nın ötesine giderek tüm meridyenlerden geçen ilk insanlardan olmayı başardı. Büyük Okyanus'a seferi esnasında okyanusu çok sakin gördüğü için "pasifik" (sakin) ismini veren, ayrıca Güney Amerika’da keşfettiği boğaza kendi ismi verilen Portekizli denizci Macellan, Büyük Okyanus'u aşan bir araştırma gezisi yapmış ilk insandır.

Dünyayı dolaşmak üzere denize açılan 237 (diğer bir kaynağa göre 270) denizcinin sadece 18'i İspanya'ya dönerek seyahatini tamamlamayı başardı. Bu denizcilere Macellan'ın ölümünden sonra yönetimi devralan Juan Sebastián Elcano adlı İspanyol liderlik etmiştir.

Marco Polo

Marco Polo (d. 15 Eylül 1254, Venedik - ö. 1324) İtalyan gezgin. Venedikli bir tüccarın oğludur. Bazı kaynaklar Marco Polo'nun aslında Macar olduğunu ve Dalmaçya'nın Korcula adasında doğduğunu bu ada o zaman Venedik protektorası olduğu için Venedikli ve İtalyan bilindiğini söyler.[1] Çocukluğunda, Karadeniz ve Akdeniz'deki ticaret merkezlerine uğrayan babasıyla yolculuklar yaptı.

Amerigo Vespucci

Amerigo Vespucci, (d. 9 Mart 1454 - ö. 22 Şubat 1512) Amerika kıtasına yaptığı seyahatler hakkında yazdığı yazılarla ünlü olmuş İtalyan bir tüccar ve haritacıdır. Güney Amerika'nın doğu sahillerine yaptığı keşif gezilerinden sonra yeni bir kıtanın keşfedildiğini anladı. O zamana kadar Kristof Kolomb dahil herkes (Portekizliler dışında) Avrupa limanlarından batıya doğru denize açılan gemicilerin Uzak Doğu ve Güneydoğu Asya'ya ulaştıklarına inanıyorlardı.

Amerigo Vespucci saygın bir ailenin üçüncü çocuğu olarak Floransa'da doğdu. Babası Floransa'nın Para Değiştirenler Derneği'nde noterdi.

Özellikle iki mektubunun: "Mundus Novus" (Yeni Dünya) ve "Lettera" (ya da "Dört Deniz Yolculuğu") güvenilirliğine gölge düşmüş olması nedeniyle Vespucci'nin rolü çok tartışılmıştır. Bazıları Vespucci'nin kendi rolünü abarttığı ve kasıtlı olarak sahte kanıtlar ürettiğini, diğerleri iki mektubun da sahte olduğu ve aynı dönemde başkaları tarafından yazıldığı düşüncesini savunurlar. Amerigo, Güney Amerika kıyısı açıklarına vardıktan sonra İtalya'ya yazdığı mektupta, keşif yaptığı kara parçalarının beklenenden çok daha geniş olduğunu, daha önce Avrupalıların anlattıkları Asya gibi bir yer olmadığını ve bu yüzden de bir Yeni Dünya, yani Avrupa'da önceden bilinmeyen dördüncü bir kıta (Asya ve Afrika'dan sonra) olması gerektiğini yazdı.

Amerigo'nun mektuplarının yayımlanarak yaygın bir şekilde benimsenmesi Martin Waldseemüller'ın 1507 yılındaki "Universalis Cosmographia" (ya da Waldseemüller Haritası) isimli dünya haritasında bu yeni kıtaya Amerika adını koymasına yol açtı. Vespucci, Latince yazdığı yazılarını kendi adının Latincesi olarak düşündüğü Americus Vespucius adıyla imzalamıştı. Waldseemüller o yüzden bu yeni kıtaya, Vespucci'nin ilk adının Latince formundan yola çıkarak, feminin şekli olan America ismini koydu. Amerigo isminin kendisi Ortaçağ Latincesindeki Emericus isminin İtalyanca hali olup, Almanca'daki Heinrich yoluyla (İngilizcedeki Henry), Cermence bir ad olan Haimrich 'den türemiştir.

Bu tartışmalı iki mektup Vespucci'nin Amerika'ya toplam dört deniz yolculuğu yaptığını iddia ederken, bunlardan ancak ikisi diğer kaynaklarca doğrulanabilmektedir. Tarihçiler genel olarak 1497'de hiçbir keşif yolculuğu yapılmadığı konusunda birleşmektedirler (İspanya'nın Cádiz limanından aynı yılın 10 Mayıs'ında başladığı iddia edilen yolculuk).
Floransa'daki Uffizi Galerisinde sergilenen heykel

Amerigo'nun bundan sonraki yolculuğu 1499 yılında Hojeda'nın komutasındaki bir İspanyol filosuyla gerçekleşti. Venezuela sahili boyunca seyretti. Kesin bilinen en son yolculuğu Portekiz hizmetinde 1501-1502 yılları arasında gerçekleşti ve sonradan Rio de Janeiro kentinin kurulduğu körfeze kadar ulaştı. Bu seferki yolculuğun lideri Gonçalo Coelho'ydu. Bu yolculuk sırasında Güney Amerika sahilleri boyunca güneye kadar indi. Yazılarına inanılacak olursa, geriye dönüş yapmadan önce Patagonya enlemine kadar ulaştı. Ancak bu şüpheyle karşılanmalıdır, çünkü o kadar güneye inseydi, Río de la Plata halicini görmüş olması gerekirdi. Ancak yazılarında bundan hiç söz edilmemiştir. Coelho ve Vespucci'nin bu yolculuğundan sonra Portekiz'de yapılan Güney Amerika haritalarında 25º güney enleminde bulunan bugünkü Cananéia'dan daha güneyde hiçbir kara parçası gösterilmemektedir ve bu noktanın gittikleri en güney nokta olduğu düşünülebilir. 1501'deki seferlerinin ilk yarısında, Vespucci gökteki iki yıldızı haritasında belirledi, Alfa Centauri ve Beta Centauri ve ayrıca Crux takımyıldızına ait yıldızları işaretledi. Bu yıldızlar eski Yunanlar tarafından bilinmesine rağmen, aşamalı takaddüm dolayısıyla bu yıldızlar Avrupa ufuklarının altına kaydı ve bu yüzden de unutulmuşlardı. 1503-1504 yılları arasındaki deniz seyahati hakkında çok az bilgi mevcuttur. Hatta bu yolculuğun gerçekten yapıldığı dahi şüphelidir. Amerigo Vespucci 1512 yılında İspanya'nın Sevilla kentinde öldü.

Vespucci'nin tarihteki önemi, yaptığı keşiflerden ziyade, kendi yazmış olsun veya olmasın, mektuplarında yatmaktadır. Bu mektuplardan dolayı Avrupalı halk Amerika hakkında ilk kez bilgi sahibi oldu. Amerika'nın varlığı bu mektupların yayımlanmasından sonraki birkaç yıl içinde Avrupa'da yaygın olarak bilinir hale geldi.