Dil ve Anlatım Dersi 1. Dönem 1. Yazılı Sorularıdır
1 - Aşağıdaki sorularda boş bırakılan yerleri doldurunuz
a) Tartışmanın sonunda başkan, isterse dinleyicileri de tartışmaya katarak “……………..” i
“…………….”a dönüştürebilir.
b –Anlatımda ahengi sağlamak için aynı ünsüzün sık sık tekrarına ……… denir.
c– Anlatımda bilgi toplamak için …………, …………., …………, ve ………… gerekir
d –- Başarı, sevgi, ayrılık” birer ……..“sınav başarısı, baba sevgisi, vatandan ayrılık” ise birer ……. …
e –Şiirde ahenk unsurları : …………… , ………….. ve ……. ……………………sağlanır
2 - Aşağıdaki anlatımların karşısına doğru ya da yanlış olduklarını yazınız
a – Bir anlatımın süsten uzak olmasına ve yabancı sözcüklere yer vermemiş olmasına “açıklık “
denir.
b – Formlarda dinleyicilerin soru sormasına da izin verilir. ( )
c - Panel başkanı program sonunda kendi düşüncelerini de ekleyerek konunun sonucunu
dinleyiciye açıklayıp paneli bitirir
d – Slaytlarda konu ile ilgili ayrıntılı ve açıklayıcı cümleler kullanılır
e – Bilgi toplarken dikkat edilmesi gereken noktalardan biri de konuya uygun araştırma metot ve
tekniğini seçimidir
3 - Aşağıdaki parçada ne , niçin ve nasıl anlatılmıştır ?
TAHTA PERDEDEKİ ÇİVİ
Kavgacı bir genç varmış.Babası onu bir gün bir tahta perdenin önüne götürmüş.”Arkadaşlarınla kavga
ettiğin zaman, bu tahta perdeye bir çivi çak ”demiş.Genç, birinci günde tahtaya otuz yedi tane çivi
çakmış.Sonraki günlerde kendi kendini kontrol etmeye çalışmış ve her geçen gün daha az çivi
çakmış.Nihayet bir gün hiç çivi çakmamış.Babasına gidip hiç çivi çakmadığını söylemiş.Babası onu
yeniden tahta perdenin önüne götürmüş.Gence:”Bugünden başlayarak kavga etmediğin her gün için bir
çivi sök.” demiş.Günler sonra çocuk babasına bütün çivileri söktüğünü söylemiş.Babası ona “Aferin!”Ama
tahta perdeye dikkatli bak.” Demiş.”Artık çok delik var ve bu tahta perde hiçbir zaman geçmişteki gibi
sağlam olmayacak.”
“Arkadaşlarla kavga edildiği zaman kötü sözler söylenir.Her kötü kelime bir iz bırakır.Arkadaşların
seni affedebilir ama bu iz daima kalır.”
4 – Yukarıdaki anlatımın iletişim öğelerini gösteriniz?
6 – Etkili bir sunum yapabilmek için panel katılımcılarının ve başkanın dikkat etmesi
gereken kurallardan beş tanesini yazınız ?
7 – Aşağıdaki dörtlüğün konu ve temasını yazınız ?
Ne yardan geçilir ,ne serden;
Korkuyorum bu gecelerden
Bel bağladığım tepelerden
Gün doğmayabilir bir daha.”
8 – Alıntı çeşitlerini birer cümle ile açıklayarak alıntı yapma yapılan kaynakların nasıl verildiğini
belirtiniz
Ey Türk gençliği ! Birinci vazifen, Türk istiklâlini, Türk Cumhuriyeti'ni, ilelebet muhafaza ve müdafaa etmektir
S-1 Yukarıdaki metinde geçen iletişim ögelerini göstererek bağlam ve dönüt durumu hakkında bilgi veriniz.
S-2 Aşağıda verilen eylemlerin hangisi ile yapılan öğrenme daha kalıcı olup hatırlanmaktadır?
a) Okuma b) Söyleme c) Görüp İşitme
d) Görme e) İşitme
S-3 Bir yazılı yoklamada sınav kağıdını daha iyi sunmak ve yüksek not almak için nelere dikkat etmelisiniz? Yazınız
S-4 Aşağıdakilerden hangisi sunum anında yapılan çalışmalardan biri değildir?
a) Belge ve slayt kullanmıştır
b) Ses tonunu konuya uygun olarak ayarlamak
c) Ciddi ve ağır başlı bir görüntü sergilemek
d ) Slaytlar ile yapılan açıklamalar eş zamanlıdır
e) Sorulan sorulara açık ve net cevap vermek
S-5 Bir Tartışmada Başkan Değerlendirme Formunda neleri dikkate almalıdır?
S- 6 Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir “ olasılık, olabilirlik” söz konusudur?
a) Kar yağıyor, kış geldi artık
b) Onunla konuşmalısınız; olayı o görmüş
c) Ben onu iyi tanırım; çok dürüst biridir.
d) Siz de biliyorsunuz; o yeni geldi.
e) Geç kaldık sanırım hoca kağıtları toplamıştır
S-7 “Başarı” konusunda sebep sonuç ilişkisi içinde öneri ve uyarı cümleleri ile kurulu bir paragraf oluşturunuz.
Âsım'ın nesli... diyordum ya... nesilmiş gerçek:
İşte çiğnetmedi nâmusunu, çiğnetmeyecek.
Şûhedâ gövdesi, bir baksana, dağlar, taşlar...
O, rükû olmasa, dünyâda eğilmez başlar...
S-8 Yukarıdaki şair için aşağıdakilerden hangisi söylenemez
a) Karamsar b) Yalnız c) Sabırsız
d) İnançlı e) Umutsuz
S-9 “Fırça- Boyacı ” arasındaki benzer ilişki hangi seçenekte vardır?
a) Mala – Usta b) Nota -müzik c) Çivi- Nalbur
d ) Elektrik- Bilgisayar e) Arpa- Çiftçi
S-10 İyi bir dinleyici program esnasında ne yapmalıdır?
S-11 İyi bir Konuşmacı fiziki ve psikolojik olarak neler yapmalıdır?
S-12 Aşağıdakilerden hangisi bir tartışma türü değildir?
a) Sempozyum b) Açık Oturum c) Tenkit
d) Münazara e) Panel
S-12 Aşağıdaki yazı türlerinden hangisinde gözleme yer verilmez ?
a) Seyahat Yazısı b) Roman c) Masal d) Öykü e) Deneme
S-13 Aşağıdaki cümlelerin karşısına yargılar doğru ise “D” , yanlış ise “Y” yazınız
*Üslup, amaca ve alıcıya göre değişmez. ( )
* Başlık, temayı sınırlandıran ve somutlaştıran bir göstergedir.( )
* Anlatım yapılırken kişisel deneyimlerden de yararlanılır.( )
* Gözlem tekniği düşünce yazılarında daha çok kullanılır. ( )
* Formlarda dinleyicilerin soru sormasına da izin verilir ( )
A) Aşağıdaki noktalı yerlere uygun kelimeleri yazınız.
1) Panelde konuşma yapan kişilere ….……… …………denir.
2)Panelde dilin……………………………işlevi kullanılır.
3)Panelin sonunda dinleyicilere söz hakkı verilirse panel………………………..dönüşür.
4) “Başarı, sevgi, ayrılık” birer …………; “sınav başarısı, baba sevgisi, vatandan ayrılık” ise birer …….. ……….
5) İletişim ögeleri “…………….. , ……………., kanal ……….. ve şifre”dir.
C) Aşağıdaki testleri cevaplayın? (10 puan)
1)Aşağıdakilerden hangisi panelle ilgili değildir?
A) Paneli bir grup insanın aralarında gerçekleştirdiği bir tartışma biçimidir.
B) Panelde bir gerçeğin ortaya çıkarılması amaçlanır.
C) Paneldi seçilen konu üzerinde farklı düşünceler dile getirilir.
D) Panel; dinleyicilerle konuşmacıların bir konu üzerinde birlikte düşünme isteği çevresinde düzenlenmez.
E)Panelde konuşmacılar konu ile ilgili düşüncelerini kısaca ifade ederler.
2)En az sınırlandırılmış konu aşağıdakilerden hangisidir?
A) İnsan sevgisi
B) Sevgi
C) Yunus Emre’nin Şiirlerinde İnsan Sevgisi
D) Küçüklere sevgi, büyüklere saygı
E) Sevginin gücü
D)Aşağıdaki cümlelerin karşısına yargılar doğru ise “D”, yanlış ise “Y” yazınız. ( )
1) ( ) Soyut temalar çeşitli yollarla sınırlandırılıp somutlaştırılarak tema haline getirilir.
2) ( ) Açık oturum, panel, forum gibi tartışma türleri topluma açık olmayan tartışmalardır.
3) ( ) Münazarada “düşüncesini iyi savunan” kazanır.
4) ( ) Sunum yapacak kişinin, sunum yapacağı yeri önceden görmesinde yarar vardır.
5) ( ) Düşünce yazılarında gözleme çok sık başvurulur
E)Aşağıdaki kavramları ilgili olanlarla eşleştiriniz. ( )
Gözlem tartışma
Bilgi toplama kaynakları hikaye
Halkı bilgilendirmek konuşmayı yönetmek
Sunum internet
Başkan projeksiyon cihazı
F)Aşağıdaki soruları cevaplandırınız? (50 puan)
1)Panelde başkanın görevleri nelerdir?
2)Sunumun amaçlarını ve sunum yapacak kişinin özeliklerini yazın.
3)Tema ve konu hakkında bilgi verin.
“Ne yardan geçilir ,ne serden;
Korkuyorum bu gecelerden
Bel bağladığım tepelerden
Gün doğmayabilir bir daha.”
4)Yukarıdaki şiirin tema ve konusunu bulun?
5)Tartışmanın amaçlarını yazın?
- A
1. Aşağıdaki cümlelerin karşısına doğru ise “D”, yanlış ise “Y” yazınız. ( )
- Panelde, katılımcılar tarafından aynı konunun değişik yönleri ele alınır. (…)
- Sunum yapacak kişinin, sunum yapacağı yeri önceden görmesinde yarar vardır. (…)
- Münazarada “düşüncesini iyi savunan” kazanır. (…)
- Açık oturum, panel, forum gibi tartışma türleri topluma açık olmayan tartışmalardır. (…)
- Düşünce yazılarında gözleme çok sık başvurulur. (….)
2. Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerlere uygun kelimeleri yazınız. ( )
- Panelde konuşma yapan kişilere ….……… denir.
- Tema sınırlandırılıp somutlaştırılarak ………. haline getirilir
- “Başarı, sevgi, ayrılık” birer …………; “sınav başarısı, baba sevgisi, vatandan ayrılık” ise birer ……..
- ……………. temayı sınırlandıran ve somutlaştıran en küçük göstergedir.
- İletişim ögeleri “gönderici , ……………., kanal ……….. ve şifre”dir.
3. Sunumda kullanılan slaytlar içerik bakımından ve görsel açıdan ne gibi özelliklere sahip olmalıdır?
4. Panel başkanının görevleri nelerdir?
5. “ Şimdi bir heykeltıraş düşününüz. Gevşek ve çürük bir zemin üzerine güzel bir heykel yapmaktadır. Bu heykeli bir an için herkes beğenebilir. Fakat zemin çürük olduğundan bu heykel yaşayamaz. Harçlarla ne kadar dayanak yapılırsa yapılsın yıkılır. Çünkü zemin gevşektir.”
Paragrafın ana düşüncesi nedir?
6. “Lale, Türk kültüründe önemli yeri olan güzel bir çiçektir. O, yalnız bahçelerde yetiştirilmekle kalmamış; kumaşlardan işlemelere, örtülere, halılardan tahta, deri, sedef ve taş işlerine kadar her yerde süsleme unsuru olarak kullanılmıştır. Özellikle çinilerdeki lale motifleri, çiçek zevki ve lale sevgimizin ölümsüzlüğünü gösteren zarif belgelerdir.”
Paragrafın konusunu bularak bu konuyla ilgili ,paragrafa bağlı kalmadan, anlatım planı çıkartınız.
7. “ Altmışlık ünlü bir ressam bir lokantaya girer. Gerçi cebince parası yoktur ama aldırmaz. Güzelce karnını doyurur. Sonra bir çırpıda lokantacının portresini çizerek masaya bırakır. Kalkarken adam gelir, resme bakar, beğenir. “Güzel ama…” der lokantacı, “bir dakikada yaptınız bunu. Oysa bir saattir yiyorsunuz!” Ressam: “Bir dakika değil, altmış yıl ve bir dakika!” diye karşılık verir.”
Ressam, sözleriyle ne anlatmak istemiştir? Günlük hayattan örnek vererek açıklayınız.
8. İSTANBUL’U DİNLİYORUM
“İstanbul’ u dinliyorum, gözlerim kapalı;
Önce hafiften bir rüzgar esiyor;
Yavaş yavaş sallanıyor
Yapraklar, ağaçlarda;
Uzaklarda, çok uzaklarda,
Sucuların hiç durmayan çıngırakları;
İstanbul’ u dinliyorum, gözlerim kapalı”
Verilen metnin iletişim tablosunu çıkartınız.
9. “ Bir konuda sabır göstermek, başarıya giden en önemli yoldur. Felaketler karşısında kendini koyuvermeyen insan nasıl rahat ve huzura ererse , bir işte sabır ve sebatla çalışan kişi de sonunda sonunda başarıya ulaşır. Başarı ise elbette güzeldir.Her sabır , mutlaka iyi sonuç verir. Sabır ile huzur ve selamete ulaşılır.”
Paragrafın Konusu:
Paragrafın Ana düşüncesi:
10. Cümleler anlamları bakımından çeşitlilik gösterir. Aşağıdaki sözcüklerin karşılarına anlamlara uygun cümle örnekleri yazınız.
Önyargı :
Yakınma :
Sebep-sonuç :
Eleştiri :
Öneri :
B
1. Aşağıdaki cümlelerin karşısına doğru ise “D”, yanlış ise “Y” yazınız.
- Panelde, katılımcılar tarafından aynı konunun değişik yönleri ele alınmaz. (… )
- Slaytlarda yer alan metinler çok geniş ve ayrıntılı olmalıdır. (… )
- Münazarada “doğru düşünceyi savunan” kazanır. (… )
- Açık oturum, panel, forum gibi tartışma türleri topluma açık tartışmalardır. ( …)
- Düşünce yazılarında gözleme çok sık başvurulmaz. ( ….)
2. Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerlere uygun kelimeleri yazınız.
- Panelde genellikle ……………………………………….. konular ele alınır.
- Panelde konuşma yapan kişilere …………… denir.
- …………. sınırlandırılıp somutlaştırılarak konu haline getirilir.
- “Sınav başarısı, baba sevgisi, vatandan ayrılık” birer …….. …; “başarı, sevgi, ayrılık” ise birer …………
- İletişim ögeleri “ ……………., ileti ………….., alıcı ve şifre”dir.
3. Sunumun amaçlarını ve sunum yapacak kişinin özeliklerini yazın.
4. Tartışma başkanının görevleri nelerdir?
5. “ Bir besteci, müziği, özellikle ilgilendiği müziği düşünür. Düşüncesini fizik veya elektronikte yoğunlaştırmaz. Sanatçı , bilim adamı, desinatör, yazar; hepsi dikkatlerini, yaratıcı fikirleri aradıkları alana yöneltirler. Bu fikri alır onunla yaşarsanız , gördüklerinizle büyülenirsiniz. Kapıyı bir açtınız mı orijinal fikrinizi giydirmek için her yerden fikirler girer içeri. Hangi yöne gideceğinizi iyi belirleyin ve her seferinde tek bir fikir alın içeri.”
Paragrafın ana düşüncesi nedir?
6. “Gencin ayakta kalabilmesinin ve kendini idrak ederek yarınını görebilmesinin sırrı, öğretmenlerin ilim irfanla mühürlü olması gereken dualı dudaklarında gizli gibidir.”
Paragrafın konusunu bularak bu konuyla ilgili, paragrafa bağlı kalmadan, anlatım planı çıkartınız.
7. “ Yaygın bir ilke vardır: Bir öyküye başlarken, örneğin duvarda bir tüfeğin asılı olduğunu söylerseniz, o tüfek ya öykünün başında ya da sonunda mutlaka patlamalıdır. Onu er ya da geç patlatmıyorsanız, hem kendinizi hem de okuyucunun zihnini boşu boşuna meşgul ettiniz, demektir.”
Parçada belirtilen ilkede edebi metinle ilgili ne anlatılmak istenmiştir.
8. Ruhumu eritip de kalıpta dondurmuşlar;
Onu İstanbul diye toprağa kondurmuşlar.
İçimde tüten birşey; hava, renk, eda, iklim;
O benim, zaman, mekan aşıp geçmiş sevgilim.
Çiçeği altın yaldız, suyu telli pulludur;
Ay ve güneş ezelden iki İstanbulludur.
Denizle toprak, yalnız onda ermiş visale,
Ve kavuşmuş rüyalar, onda, onda misale.
İstanbul benim canım;
Vatanım da vatanım...
İstanbul,
İstanbul...”
Verilen metnin iletişim tablosunu çıkartınız.
9. “ Kimi insanlar, kendi çıkarları için başkalarının zarara uğramalarını isterler. Onlar için kendi işlerinin yolunda gitmesi önemlidir, başkalarının zarar görmesi çok da önemli değildir. Yeter ki kendisi kâr etsin. Ama öyle insanlar düşündüklerinin aksiyle karşılaşmaya mahkumdurlar. Eninde sonunda mutlaka kendileri zarar uğrarlar.”
Paragrafın Konusu:
Paragrafın Ana düşüncesi:
10. Cümleler anlamları bakımından çeşitlilik gösterir. Aşağıdaki sözcüklerin karşılarına anlamlara uygun cümle örnekleri yazınız.
Şart :
Varsayım :
Karşılaştırma :
Olasılık :
Küçümseme :
Şakaklarıma kar mı yağdı ne var?
Benim mi Allah’ım bu çizgili yüz?
Ya gözler altındaki mor halkalar?
Neden böyle düşman görünürsünüz?
Yıllar yılı dost bildiğim aynalar?
Cahit Sıtkı TARANCI
S. 1. İletişim şemasını çizerek yukarıdaki şiirdeki iletişim ögelerini bu şemada gösteriniz.
C. 1. Gönderici: Alıcı: İleti:
Kanal: Bağlam:
S. 2. Kelimeler, farklı ortamlarda değişik anlamlar ifade edecek şekilde kullanılabilir. Bu kullanımlara “bağlam” adı verilir. Bu tanımdan hareketle “etek” sözcüğünü 3 farklı bağlamda kullanınız.
C. 2.
S.3. Aşağıdaki cümlelerde boşlukları uygun sözcüklerle doldurunuz.
a) Metinler cümlelerden oluşan anlamlı birimlerdir. Bu bir örgüdür, bir sistemdir. Art arda gelen veya aynı düzlemde bir arada bulunan birimler dil bilgisi kurallarıyla birbirine bağlanırlar. Buna …………….. denir.
b) Kişisel düşüncelerin ve duyguların ifade edildiği anlatıma …………… …………… denir.
c) Cümle içinde başkasına ait bir sözü cümleyi söyleyenin kendi söyleyişine göre değiştirerek aktarmasına ………………… …………………. denir.
d) - Metinlerde gözlenebilen her türlü anlam ve dil malzemesini belirtmek için …………….. terimi kullanılır.
e - Anlatım sonunda araştırma yapılan kaynakların alfabetik sıraya göre verilmesine
……………………… denir.
S.4. Aşağıda verilen cümleler hangi anlatıma örnektir? Karşılarına yazınız.
Öğretmen, Ali’ye: “Arkadaşına söyle, yarın ödevini mutlaka getirsin. ( ……………………………….. )
En iyi romanların bir bunalım döneminde yazılacağını söylüyor Dostoyevski. ( …………………….. )
Dostluk, insanın ve insanlığın en büyük, en yüce değerlerinden biridir. ( …………………………………)
Yahya Kemal 20. yüzyılda yaşamış bir edebiyatçıdır. ( …………………………………… )
S. 5. Aşağıdaki cümleleri okuyunuz. Cümledeki bilgi doğruysa “D”, yanlışsa “Y” yazınız.
a) ( ) Yalınlık, düşünce ve duyguların kısa ve kesin ifadelerle dile getirilmesidir.
b) ( ) Duru bir anlatımda karmaşık ve anlaşılması güç cümleler kullanılmaz.
c) ( ) Anlatıcının tavrı ve amacı, temanın sınırlandırılmasında etkili değildir.
d) ( ) Bir betimlemenin en önemli kaynağı gözlemdir.
e) ( ) Alanında başarılı olmuş kişilerle yapılan karşılıklı konuşmaya münakaşa denir.
Sessizce, umutsuzca seviyordum sizi
Bazen çekingenlik, bazen kıskançlıkla üzgün.
Bu öyle içten, öyle candan bir sevgiydi ki
Dilerim bir başkasınca da böyle sevilin.
Aleksandr Puşkin
S. 6. Yukarıdaki dörtlükte işlenen temayı belirtiniz.
C. 6. Aşk veya sevgi
S. 7. Aşağıdaki cümlelerde bağlaşıklığa veya bağdaşıklığa uyulmaması sonucu ortaya çıkan anlatım bozukluklarını düzelterek doğru şekillerini cümlenin altında boş bırakılan yere yazınız. (2+2+2+2+2= 10 P)
a-Ormanda yetişen bir çam fidanını salonunuzdaki saksıya ekemezsiniz.
( Ormanda yetişen bir çam fidanını salonunuzdaki saksıya dikemezsiniz. )
b-Derdini söylemeyen, ilaç bulamaz.
( Derdini söylemeyen, derman bulamaz. )
c-İhtiyar adamı karşıya geçirdi.
( İhtiyar, adamı karşıya geçirdi. )
d-Annemin sinirleri epeyce bozulmuş ve çok üzülmüştü.
( Annemin sinirleri epeyce bozulmuş ve annem çok üzülmüştü. )
e-Alanya’yı çok sevmişti, dönmeyi düşünmüyordu.
( Alanya’yı çok sevmişti, Alanya’dan dönmeyi düşünmüyordu. )
I. İkisi de bir insanın hayatını bu yapıtlardan üstün tutuyorlar.
II. İnsan sıcaklığı değerlerin en yücesidir.
III. Yıllar sonra da Fransız Sartre, bir insanın Chartes Katedralinden değerli olduğunu söylemişti.
IV. Büyük düşünce adamları ayrı kültürden olsalar da ortak noktada buluşabiliyorlar.
V. Sait Faik yıllar önce bir insanın Süleymaniye’den daha değerli olduğunu yazmıştı.
S. 8. Numaralanmış cümlelerden bir paragraf oluşturunuz (10 P)
C.8.
İnsan sıcaklığı değerlerin en yücesidir. Sait Faik yıllar önce bir insanın Süleymaniye’den daha değerli olduğunu yazmıştı. Yıllar sonra da Fransız Sartre, bir insanın Chartes Katedralinden değerli olduğunu söylemişti. İkisi de bir insanın hayatını bu yapıtlardan üstün tutuyorlar. Büyük düşünce adamları ayrı kültürden olsalar da ortak noktada buluşabiliyorlar.
S. 9. a) “Özlem ve sevinç” temalarının işlenebileceği üçer konu belirleyip aşağıda boş bırakılan yere yazınız. ( )
b) “Sevgi” temasını zaman, mekân, kişi ve bağlam çerçevesinde sınırlandırıp aşağıda boş bırakılan yere yazınız. ( )
“ Her gün merakla küçük fidanın başına çömeliyor,etrafında üreyen otları yoluyor;fidan,korkudan büyümüş gözlerle delikanlının kırk beş numara pabuçlarına bakıyordu.”
S.10. a - Yukarıdaki cümlede isimleri bularak, varlıklara verilişlerine göre, varlıkların sayılarına göre,varlıkların oluşlarına göre özelliklerini yazınız. ( )
b - Bu cümlede durum eki alan isimleri ( aldığı durum ekinin adını yazarak ) gösteriniz.
Süre bir ders saatidir. Cevaplarınızı tam cümle ile ifade ediniz. İmla hatalarından puan düşülecektir.
“ Her gün merakla küçük fidanın başına çömeliyor,etrafında üreyen otları yoluyor;fidan,korkudan büyümüş gözlerle delikanlının kırk beş numara pabuçlarına bakıyordu.”
S.1. a - Yukarıdaki cümlede isimleri bularak, varlıklara verilişlerine göre, varlıkların sayılarına göre,varlıkların oluşlarına göre özelliklerini aşağıdaki tabloya yazınız. ( )
b - Bu cümlede durum eki alan isimleri ( aldığı durum ekinin adını yazarak ) gösteriniz. ( )
S. 2.a) “Özlem ve sevinç” temalarının işlenebileceği üçer konu belirleyip aşağıda boş bırakılan yere yazınız. ( )
b) “Sevgi” temasını zaman, mekân, kişi ve bağlam çerçevesinde sınırlandırıp aşağıda boş bırakılan yere yazınız. (4 P)
I. İkisi de bir insanın hayatını bu yapıtlardan üstün tutuyorlar.
II. İnsan sıcaklığı değerlerin en yücesidir.
III. Yıllar sonra da Fransız Sartre, bir insanın Chartes Katedralinden değerli olduğunu söylemişti.
IV. Büyük düşünce adamları ayrı kültürden olsalar da ortak noktada buluşabiliyorlar.
V. Sait Faik yıllar önce bir insanın Süleymaniye’den daha değerli olduğunu yazmıştı.
S. 3. Numaralanmış cümlelerden bir paragraf oluşturunuz (10 P)
Sessizce, umutsuzca seviyordum sizi
Bazen çekingenlik, bazen kıskançlıkla üzgün.
Bu öyle içten, öyle candan bir sevgiydi ki
Dilerim bir başkasınca da böyle sevilin.
Aleksandr Puşkin
S. 5.Yukarıdaki dörtlükte işlenen temayı belirtiniz.
S. 6.Aşağıdaki cümleleri okuyunuz. Cümledeki bilgi doğruysa “D”, yanlışsa “Y” yazınız.
a) ( ) Yalınlık, düşünce ve duyguların kısa ve kesin ifadelerle dile getirilmesidir.
b) ( ) Duru bir anlatımda karmaşık ve anlaşılması güç cümleler kullanılmaz.
c) ( ) Anlatıcının tavrı ve amacı, temanın sınırlandırılmasında etkili değildir.
d) ( ) Bir betimlemenin en önemli kaynağı gözlemdir.
e) ( ) Alanında başarılı olmuş kişilerle yapılan karşılıklı konuşmaya münakaşa denir.
S.7.Aşağıda verilen cümleler hangi anlatıma örnektir? Karşılarına yazınız.
Öğretmen, Ali’ye: “Arkadaşına söyle, yarın ödevini mutlaka getirsin.
En iyi romanların bir bunalım döneminde yazılacağını söylüyor Dostoyevski.
Dostluk, insanın ve insanlığın en büyük, en yüce değerlerinden biridir
Yahya Kemal 20. yüzyılda yaşamış bir edebiyatçıdır.
S.8.Aşağıdaki cümlelerde boşlukları uygun sözcüklerle doldurunuz.
a) Metinler cümlelerden oluşan anlamlı birimlerdir. Bu bir örgüdür, bir sistemdir. Art arda gelen veya aynı düzlemde bir arada bulunan birimler dil bilgisi kurallarıyla birbirine bağlanırlar. Buna ………………. denir.
b) Kişisel düşüncelerin ve duyguların ifade edildiği anlatıma ………………… denir.
c) Cümle içinde başkasına ait bir sözü cümleyi söyleyenin kendi söyleyişine göre değiştirerek aktarmasına …..………………. denir.
d) Metinlerde gözlenebilen her türlü anlam ve dil malzemesini belirtmek için …………..terimi kullanılır.
e) Anlatım sonunda araştırma yapılan kaynakların alfabetik sıraya göre verilmesine …………………… denir.
S. 9.Kelimeler, farklı ortamlarda değişik anlamlar ifade edecek şekilde kullanılabilir. Bu kullanımlara “bağlam” adı verilir. Bu tanımdan hareketle “etek” sözcüğünü 3 farklı bağlamda kullanınız.
Şakaklarıma kar mı yağdı ne var?
Benim mi Allah’ım bu çizgili yüz?
Ya gözler altındaki mor halkalar?
Neden böyle düşman görünürsünüz?
Yıllar yılı dost bildiğim aynalar?
Cahit Sıtkı TARANCI
S. 10.İletişim şemasını çizerek yukarıdaki şiirdeki iletişim ögelerini bu şemada gösteriniz.
C. 10. Gönderici: Alıcı: İleti:
Kanal: Bağlam:
“Ey Türk Gençliği! Birinci vazifen,Türk istiklâlini,Türk Cumhuriyetini,ilelebet,muhafaza ve müdafaa etmektir. Mevcudiyetinin ve istikbâlinin yegane temeli budur. Bu temel senin en kıymetli hazinendir. İstikbâlde dahi,seni bu hazineden mahrum etmek isteyecek dahili ve harici,bedhahların olacaktır….
Ey Türk istikbâlinin evlâdı! İşte,bu ahval ve şerait içinde dahi,vazifen;Türk istiklâl ve cumhuriyetini kurtarmaktır!Muhtaç olduğun kudret,damarlarındaki asil kanda mevcuttur!” (M.Kemal ATATÜRK)
S.1.- “Gençliğe Hitabe” metninin hedef kitlesini ve yazılış amacını belirleyiniz. Bu hedef kitlesinin ve yazılış amacının metnin anlatımını nasıl etkilediğini açıklayınız.
S.2.- “Bilimsel metinlerde öznel yargı,edebî metinlerde ise nesnel yargılar ön plândadır.”Bu ifade sizce doğru mudur? Niçin?Açıklayarak yazınız.
S.3.- Coğrafya dersindesiniz. Öğretmen sizlere “Türkiye’nin Yer Yüzü Şekilleri” konusunu harita üzerinde anlatıyor. Bu sınıf ortamında kurulan iletişimi, unsurlarıyla beraber gösteriniz.
S.4.- Tartışmalarda başkanın yapması ve yapmaması gerekenler nelerdir? Açıklayarak yazınız.
S.5.- Tartışma(Açık Oturum)-Panel ve Forum arasındaki önemli farklılıkları belirleyiniz.
S.6.- A.- * “Dil ve Anlatım dersi yazılı yoklama sınavına çalıştınız mı?”
B.- * “Bu sınavdaki soruları dikkatli cevaplayın!”
Yukarıdaki cümlelerde Dil hangi işlevlerde kullanılmıştır? Yazınız.
S.7.- Etkili bir sunumdan önce ve sonra yapılması gerekenleri yazınız.
S.8.- “Herkes benim düşünceme katılırsa yanılmış olmaktan korkarım.” Sözünde tartışmanın hangi özelliği vurgulanmaktadır? Bu sözü kısaca açıklayınız.
S.9.- Aşağıda, sizlere farklı şiirlerden alınmış dörtlükler verilmiştir. Bu dörtlüklere hakim olan temaları ayrı ayrı yazınız.
I. Dörtlük II.Dörtlük III.Dörtlük
Gözlerimde parıltısı bakır bir tasın, Yaşamak varken çiçeği koklayıp İnsanlar,canım insanlar
Kulaklarım komşuların ayak sesinde; Salıncak kurmak dallara Işıklar,güneşler hep sizin için
Varsın bir yudum su veren olmasın, Isınmak varken sevgiye, Sizinle anlamlı yıldızlar,deniz
Baş ucumda biri bana “su yok!” desin. Ne olur bana savaştan söz etme! Siz varsanız korkunç değil geceler
S.10.- Aşağıdaki cümlelerin karşısına yargılar doğru ise (D),yanlış ise (Y) yazınız. Boşlukları uygun bilgilerle doldurunuz.
* Edebi metinlerde, yazarın kendi zevk ve anlayışları etkili değildir. ( )
* Tartışmalarda konuşmacılar zaman zaman anlatım bozukluğuna düşerler. ( )
* Sunumda………………………………………………………..gibi teknolojik aletlerden yararlanılır.
* Slaytlarda kullanılan cümleler oldukça etkili ve uzun olmalıdır. ( )
* İstiklâl Marşı’nda dil ……………………işlevde kullanılmıştır.
1. Makalede aşağıdaki anlatım türlerinden en çok hangileri kullanılır?
A) Öyküleyici - betimleyici anlatım
B) Öyküleyici - mizahi anlatım
C) Destansı anlatım - ,düşsel anlatım
D) Kanıtlayıcı anlatım - açıklayıcı anlatım
E) Öğretici anlatım - emredici anlatım
2. Anlatımda kapalılık , aşağıdakilerden hangisinin en belirgin özelliğidir?
A) Didaktik şiir
B) Atasözleri
C) Makale
D) Bilmece
E) Ninni
3. Aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) İletişim, öğelerinin imkanlarıyla sınırlıdır.
B) Tema ; bağlam, kişi, zaman. ifade ve anlatım biçimiyle somutlaştırılır.
C) Konu, temanın sınırlandırılıp somutlaştırılmasıdır.
D) Dil öğelerinin dil bilgisi kurallarına uyularak yan yana getirilmesine bağlaşıklık denir.
E) Birden çok kelimenin yan yana gelerek yeni bir anlam ifade etmesine, bağlam denir.
4. Aşağıdakilerden hangisi somut bir anlatıma örnektir?
A) Kötülüğümüz içimizde bizim; içimizse kurtulamıyor kendi kendisinden.
B) Dostluğun kolları birbirimizi dünyanın bir ucundan bir ucuna kucaklayabileceğimiz kadar uzundur.
C) Hayatın değeri uzun yaşanmasında değil. iyi yaşanmasındadır.,
D) Başkalarının bilgisiyle bilgin olabilsek bile ancak kendi aklımızla akıllı olabiliriz.
E) Milyarlarca canlının yaşadığı Dünya'mız saatte kırk bin kilometre hızla dönüyor.
5.Aşağıdakilerden hangisi anlatıma hazırlık aşamalarından değildir?
A) Anlatılacak konuyla ilgili bilgi toplama.
B) Neyi, niçin ve nasıl anlatmak gerektiğini saptama
C)Anlatacaklarını görsel şemalarla anlatma.
D) Kişisel deneyimlerini kullanılacak hale getirip notlar alma
E)Dinleyicilerle göz temasında bulunma.
6. "Hiç olmazsa unutmamak isterdim!
Eski geceler, sevdiklerimle dolu odalar...
Az yanımda kal, çocukluğum,
Temiz yürekli, uysal çocukluğum...
Ah, ümit dolu gençliğim."
Şiirde hakim olan tema aşağıdakilerden hangisidir?
A) Ölüm B) Özlem C) Hüzün D) Kararsızlık E) Yalnızlık
7. "Ya sen! Ey sen! Esen dallar arasından
Bir parıltı gibi görünüp kaybolan,
Ne istersin benden akşam saatinde?
Bir gülüşü olsun görülmemiş kadın "
Altı çizili kelimelerden hangisi halin gereğine uygun değildir?
A) Esen B) Parıltı C) Akşam D) Gülüşü E) Kadın
8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bağlaşıklıktan yararlanılmamıştır?
A) Nitekim Anadolu zaferi, gayesine ulaşan bu şairin son ve sonsuz saadeti olmuştur.
B) Akif, daha çok kurallı olmayan nazım şekilleri kullanmıştır.
C) Daha sonra manzumeyi planlaştırır ve kağıda dökerler.
D) Daha çok natüralist tasvirlere dayanan bu hikaye, edebiyatımızda bir ilktir.
E) Çünkü o ölçüde özü sözüne uyan insanımız pek fazla değildir.
9 . "Nereye baksam mutluluk, umut, sevgi ;
Nereye gitsem bir uçarılık yüreğimde,
Alışmadığım iyimser duygular
Gökyüzü inadına mavi
Yaşamak inadına güzel
Şiirde hakim olan tema aşağıdakilerden hangisidir?
A) Yaşam sevinci B) Karamsarlık
C) Hüzün D) Kararlılık E) Özlem
10 .Aşağıdakilerden hangisi bilgi toplamak için başvurulan yöntemlerden değildir?
A) Not alma
B) Özet çıkarma
C) Hayal kurma
D)Alıntı yapma
E)Araştırma
11.Dalaman Çayı'nın denize döküldüğü yerlerde, karaya doğru sokulan bir körfezin, nehrin alüvyon¬larıyla dolması sonucunda meydana gelmiş olan geniş delta ovasına eskiden beri bu ad verilir. Bu ova Köyceğiz Gölü'nün güney hizalarında, Dalaman Çayı'nın keskin bir dirsekle açıkça güneye doğru yöneldiği yerlerden başlar.
Yukarıdaki metinde ağırlıklı olarak hangi anlatım türü kullanılmıştır?
A) Betimleme
B) Destansı anlatım
C) Söyleşmeye bağlı anlatım
D) Öyküleme
E) Öğretici anlatım
12.Aşağıdakilerden hangisi anlatıma hazırlıkta dikkat edilmesi gerekenlerden birisi değildir?
A) Tanınmış yazarlara ait metinlerin örnek alınması
B) Genelden özele ya da özelden genele tutarlı bir sıralamanın yapılması
C) Mevcut bilgilerle yetinip zaman kaybetmeden konuyu yazmaya geçmek
D) Metnin amacına ve hedef kitlesine göre bilgileri ve kişisel deneyimleri düzenlemek
E) Ayrıntıları atarak özet bilgileri toplamak ve alıntı yapılan kaynakları göstermek
13.Aşağıdaki temalardan hangisi en çok sınırlandırılmıştır?
A) Deniz kirliliğinin zararları
B) Tanker kazasının yunuslara verdiği zarar
C) Ülkemizdeki çevre sorunu
D) Gençliğin problemleri
E) Denizdeki atıkların canlılara etkisi
14 . Ayazma ve Koru sularını içtikçe her yarım saatte bir karnımız acıkır. Hele bir de eşek sefasına kalkıp da Pendikli muhacir çocuklarının geniş palanlı eşekleriyle biraz dolaşacak olursanız, bu karakaçanlardan indiğiniz zaman yarım okka ekmek size vız gelir, Yakacık'ın asıl sefası Ayazma ile Pendik arasında yapılacak uzun süvariliktir.
Paragrafta aşağıdaki anlatım türlerinden hangisinden yararlanılmıştır?
A) Betimleme B) Emredici anlatım
C) Coşku ve heyecana bağlı anlatım
D) Söyleşmeye bağlı anlatım E)Öğretici anlatım
15. Penceresindeki adam,
Yüzünde ne sevinç, ne gam.
Alabildiğine geniş,
Gözlerini ufka dikmiş,
Sanki bir ebediyete
Bakmada hayret içinde.
Şiire hakim olan tema aşağıdakilerden hangisidir?
A) Yalnızlık B) Umutsuzluk C) Ölüm D) Hayret E) Hüzün
16. Aşağıdakilerden hangisi nesnel anlatıma örnektir?
A) Bir aileyi yönetmek bir devleti yönetmekten hiç de kolay değildir,
B) Irmağın suları üstünde tek bir gün yaşayan küçük hayvanlar bulunur.
C) Hayat kendiliğinden ne iyi, ne kötüdür: Ona iyiliği, kötülüğü katan sizsiniz.
D) insanın en kötü durumu kendini bilmez.ve yönetmez olduğu zamandır.
E) Kitabın, uzun ömürlü olabilmesi için daha sağlam bir dille yazılması gerekirdi.
17. Kenar mahalleler... Birbirine geçmiş, yaslanmış tahta evler... Kiminin kaplamaları biraz daha aşınmış kiminin balkonu biraz dana eğrilmiş, kimi biraz daha öne eğilmiş, kimi biraz daha çömelmiştir. Kimi hastadır; onları seviyorum çünkü onlarda kendimi buluyorum.
Bu parçanın anlatım biçimi, aşağıdakilerden hangisidir
A) Betimleme B)Betimleme C)Tartışma D)Açıklama E)Fantastik Anlatım
18. Aşağıdakilerden hangisi akıcı bir metinde olmaması gereken bir özelliktir?
A) Sözlü veya yazılı ifadenin hiçbir engele uğramadan akıp gitmesi
B) Kelime ve cümle düzeyinde gereksiz ifadelere yer verilmemesi
C) Ses akışını bozan seslere yer verilmemesi
D) Söylenmesi güç kelimelere yer verilmemesi
E)Uzun cümlelerin kullanılması
19. Aşağıdakilerden hangisi sunumda dikkat edilmesi gereken özelliklerden biri değildir?
A) Slaytlar ile anlatımın eş zamanlı olması
B) Görsel ve işitsel unsurlardan yararlanılması
C) Slaytlardaki cümlelerde ayrıntılara yer verilmesi
D) Sunumda değişik kaynaklardan yararlanılması
E) Sunulan konu güncel olmalı
"
"
20. Slaytın içeriğiyle ilgili aşağıda verilen özelliklerden hangisi yanlıştır?
A) İlk slaytın konunun tamamını kapsayıcı olması
Slaytların geçiş/eri arasında konuların birbirleriyle bağlantılı olması
C) Slaytlara yazılan cümlelerin 6-7 satırdan fazla olmaması
D) Slaytlarda ayrıntılı ve açıklayıcı cümlelerin kullanılması
E) Konuyu açıklayıcı tablo ve resimlerin kullanılması
1. Aşağıdakilerden hangisi tartışma türlerinden değildir?
A) Panel B) Açık oturum
D) Sempozyum (Bilgi şöleni) C) Forum E) Röportaj
2. Aşağıdakilerden hangisi bir tartışma konusu olamaz?
A) Dilimize giren yabancı kelimeler Türkçe’yi olumsuz etkiler.
B) Edebiyatımızda hece ve aruz ölçüsü kullanılmıştır.
C) Teknoloji hayatımızı kolaylaştırır.
D) Sanat toplum için yapılmalıdır.
E) Şiirde içerik şekilden önce gelir.
3. Aşağıdakilerden hangisi paneli forumdan ayıran bir özelliktir?
A) Seçilen konu üzerinden farklı düşüncelerin dile getirilmesi
B) Az sayıda dinleyicinin bulunması
C) Tartışmayı yöneten bir başkanın olması
D) Konularının sosyal ve güncel olması
E) Dinleyicilerin konuyla ilgili görüşlerine ,yer verilmemesi
4. Aşağıdakilerden hangisi somut bir anlatıma örnektir?
A) Kötülüğümüz içimizde bizim; içimizse kurtulamıyor kendi kendisinden.
B) Dostluğun kolları birbirimizi dünyanın bir ucundan bir ucuna kucaklayabileceğimiz kadar uzundur.
C) Başkalarının bilgisiyle bilgin olabilsek bile ancak kendi aklımızla akıllı olabiliriz.
D) Hayatın değeri uzun yaşanmasında değil. iyi yaşanmasındadır.,
E) Milyarlarca canlının yaşadığı Dünya'mız saatte kırk bin kilometre hızla dönüyor.
5 . Ayazma ve Koru sularını içtikçe her yarım saatte bir karnımız acıkır. Hele bir de eşek sefasına kalkıp da Pendikli muhacir çocuklarının geniş palanlı eşekleriyle biraz dolaşacak olursanız, bu karakaçanlardan indiğiniz zaman yarım okka ekmek size vız gelir, Yakacık'ın asıl sefası Ayazma ile Pendik arasında yapılacak uzun süvariliktir.
Paragrafta aşağıdaki anlatım türlerinden hangisinden yararlanılmıştır?
A Öğretici anlatım B) Emredici anlatım
C) Coşku ve heyecana bağlı anlatım
D) Söyleşmeye bağlı anlatım E) Betimleme
6. "Ya sen! Ey sen! Esen dallar arasından
Bir parıltı gibi görünüp kaybolan,
Ne istersin benden akşam saatinde?
Bir gülüşü olsun görülmemiş kadın "
Altı çizili kelimelerden hangisi halin gereğine uygun değildir?
A) Parıltı B) Esen C) Akşam D) Gülüşü E) Kadın
7. Penceresindeki adam,
Yüzünde ne sevinç, ne gam.
Alabildiğine geniş,
Gözlerini ufka dikmiş,
Sanki bir ebediyete
Bakmada hayret içinde.
Şiire hakim olan tema aşağıdakilerden hangisidir?
A) Hayret B) Umutsuzluk C) Ölüm D) Yalnızlık E) Hüzün
8.Aşağıdakilerden hangisi anlatıma hazırlıkta dikkat edilmesi gerekenlerden birisi değildir?
A) Mevcut bilgilerle yetinip zaman kaybetmeden konuyu yazmaya geçmek
B) Genelden özele ya da özelden genele tutarlı bir sıralamanın yapılması
C) Tanınmış yazarlara ait metinlerin örnek alınması
D) Metnin amacına ve hedef kitlesine göre bilgileri ve kişisel deneyimleri düzenlemek
E) Ayrıntıları atarak özet bilgileri toplamak ve alıntı yapılan kaynakları göstermek
9. Aşağıdakilerden hangisi nesnel anlatıma örnektir?
A) insanın en kötü durumu kendini bilmez.ve yönetmez olduğu zamandır.
B) Kitabın, uzun ömürlü olabilmesi için daha sağlam bir dille yazılması gerekirdi.
C) Hayat kendiliğinden ne iyi, ne kötüdür: Ona iyiliği, kötülüğü katan sizsiniz.
D) Bir aileyi yönetmek bir devleti yönetmekten hiç de kolay değildir,
E) Irmağın suları üstünde tek bir gün yaşayan küçük hayvanlar bulunur.
10. Kenar mahalleler... Birbirine geçmiş, yaslanmış tahta evler... Kiminin kaplamaları biraz daha aşınmış kiminin balkonu biraz dana eğrilmiş, kimi biraz daha öne eğilmiş, kimi biraz daha çömelmiştir. Kimi hastadır; onları seviyorum çünkü onlarda kendimi buluyorum.
Bu parçanın anlatım biçimi, aşağıdakilerden hangisidir
B) Tartışma B)Betimleme C) Betimleme D)Açıklama E)Fantastik Anlatım
11. Aşağıdakilerden hangisi akıcı bir metinde olmaması gereken bir özelliktir?
A) Sözlü veya yazılı ifadenin hiçbir engele uğramadan akıp gitmesi
B) Kelime ve cümle düzeyinde gereksiz ifadelere yer verilmemesi
C) Ses akışını bozan seslere yer verilmemesi
D) Söylenmesi güç kelimelere yer verilmemesi
E)Uzun cümlelerin kullanılması
12.Aşağıdakilerden hangisi anlatıma hazırlık aşamalarından değildir?
A) Anlatılacak konuyla ilgili bilgi toplama.
B) Dinleyicilerle göz temasında bulunma
C)Anlatacaklarını görsel şemalarla anlatma.
D) Kişisel deneyimlerini kullanılacak hale getirip notlar alma
E) Neyi, niçin ve nasıl anlatmak gerektiğini saptama
13. Slaytın içeriğiyle ilgili aşağıda verilen özelliklerden hangisi yanlıştır?
A) İlk slaytın konunun tamamını kapsayıcı olması
Slaytların geçiş/eri arasında konuların birbirleriyle bağlantılı olması
C) Slaytlara yazılan cümlelerin 6-7 satırdan fazla olmaması
D) Slaytlarda ayrıntılı ve açıklayıcı cümlelerin kullanılması
E) Konuyu açıklayıcı tablo ve resimlerin kullanılması
15 .Aşağıdakilerden hangisi bilgi toplamak için başvurulan yöntemlerden değildir?
A) Hayal kurma
B) Özet çıkarma
C) Not alma
D)Alıntı yapma
E)Araştırma
16.Dalaman Çayı'nın denize döküldüğü yerlerde, karaya doğru sokulan bir körfezin, nehrin alüvyon¬larıyla dolması sonucunda meydana gelmiş olan geniş delta ovasına eskiden beri bu ad verilir. Bu ova Köyceğiz Gölü'nün güney hizalarında, Dalaman Çayı'nın keskin bir dirsekle açıkça güneye doğru yöneldiği yerlerden başlar.
Yukarıdaki metinde ağırlıklı olarak hangi anlatım türü kullanılmıştır?
A) Betimleme
B) Destansı anlatım
C) Söyleşmeye bağlı anlatım
D) Öyküleme
E) Öğretici anlatım
17.Aşağıdaki temalardan hangisi en çok sınırlandırılmıştır?
A) Gençliğin problemleri
B) Denizdeki atıkların canlılara etkisi
C) Ülkemizdeki çevre sorunu
D) Deniz kirliliğinin zararları
E) Tanker kazasının yunuslara verdiği zarar
18. Aşağıdakilerden hangisi sunumda dikkat edilmesi gereken özelliklerden biri değildir?
A) Slaytlar ile anlatımın eş zamanlı olması
B) Görsel ve işitsel unsurlardan yararlanılması
C) Slaytlardaki cümlelerde ayrıntılara yer verilmesi
D) Sunumda değişik kaynaklardan yararlanılması
E) Sunulan konu güncel olmalı
"
"
19)Aşağıdakilerden hangisi panelle ilgili değildir? (5 puan)
A) Paneli bir grup insanın aralarında gerçekleştirdiği bir tartışma biçimidir.
B) Panelde bir gerçeğin ortaya çıkarılması amaçlanır.
C) Panelde seçilen konu üzerinde farklı düşünceler dile getirilir.
D) Panelde dinleyiciler yeri gelince düşüncelerini açıklarlar.
E) Panelde konuşmacılar konu ile ilgili düşüncelerini kısaca ifade ederler.
S.1. Çoklu zekâ ile ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?
a. Zekâ sayısal olarak hesaplanmaz b. Zekâ çok yönlüdür
c. Zekâ değişmez d. Zekâ geliştirilebilir
e. Her insan kendi zekâsını geliştirebilir
S.2. “Bu zekâ türüne sahip insanlar; kelime oyunlarını sever, iyi bir kelime dağarcığı vardır, hitabeti iyidir.”
Yukarıda verilen bilgilerde bahsedilen zekâ türü aşağıdakilerden hangisidir?
a. Sözel- dilsel zekâ b. Sözel- içsel zekâ
c. Sayısal zekâ d. Mantıksal- matematiksel zekâ
e. İçsel zekâ
S.4. Aşağıdakilerden hangisi öznel bir yargı değildir?
a. Yazarın eserinde örnekler kullanması esere ayrı bir tat vermiş
b. Yazar, açık ve anlaşılır bir dil kullanmış
c. Kimi yazarların romanlarda yerel dil kullanmasını hoş karşılamıyorum
d. Yazar öncelikle üsluba değil eserin konusuna önem vermeli
e. Roman kahramanları gerçekçi olsaydı eser daha çok beğeni toplardı
S.5. Aşağıdaki cümlelerden hangisi tartışılamaz?
a. Hikâye, gerçeği anlattığı sürece sanat sayılır.
b. Roman, Tanzimat döneminde edebiyatımıza giren bir türdür.
c. Halk Hikâyeleri edebiyat ürünü sayılmaz sanırım.
d. Şiir sadece duyguları ifade etmelidir.
e. Tiyatro halktan insanları konu edinse daha kalıcı olacak.
S.6. “Bir şeyi bilmek kadar o bilgiyi doğru sunabilmek de önemlidir.” Cümlesinin ne anlama geldiğini açıklayınız.
S.7. Tartışmanın olmadığı bir hayat nasıl olurdu? Düşüncelerinizi yazınız.
S.8. “Münazara, açık oturum, panel, bilgi şöleni, forum.”gibi tartışma türlerinin ortak yönlerinden ikisini nedir?
S.9. Atatürk’ün Gençliğe Hitabesi’nin yazılış amacı ve hedef kitlesi nedir?
S.10.
“Sokaktayım, kimsesiz bir sokak ortasında;
Yürüyorum, arkama bakmadan yürüyorum.
Yolumun karanlığa saplanan noktasında,
Sanki beni bekleyen bir hayal görüyorum.”
Şiirde şairin işlediği temayı ve duyguyu yazınız.
Aşağıdaki boş bırakılan yeri doğru bir şekilde doldurunuz.
S.11. “Bir sunum yaparken……………………………………………gibi teknolojik araçlardan yararlanırız.”
S.12. “Doğrular, düşüncelerin çarpışmasıyla ortaya çıkar, sözü......…………….’nın önemini belirtmek için söylenmiştir.
S.13. “Anlatımda kaynaklara başvurulmuş olması anlatımı en çok…………………..yönüyle etkiler.”
S.14. “Metni ve anlatımı sınırlandırmak ve metinle ilgili ipucu vermek için metne………………..konur.”
S.15.“Kişisel duygu ve düşüncelerin ifade edildiği anlatıma………………………………………..denir.”
Aşağıda verilen cümlelerin doğru mu yanlış mı olduğunu söyleyiniz.
S.16. “Bilimsel bir tartışma, tezlerin ve düşüncelerin bir araya gelip çatışması, bu düşüncelerin çürütülmesi için yapılır.”
( ) Doğru ( ) Yanlış
S.17. “Bilimsel yazılarda kişisel görüşler bilimselliğin kanıtı değildir.”
( ) Doğru ( ) Yanlış
S.18.
Kromozom yapısı dolayısıyla genetik özellikleri bakımından karakteristik canlı varlıkların ilerde çoğaltılmak üzere korunması için rezerv olarak ayrılmalarını ifade eden bir terimdir.
“Yukarıdaki parça bu bilimle ilgilenenlerin duygularını etkilemek için yazılmıştır.” ( ) Doğru ( )
S.19. “Açık ve anlaşılır anlatımlarda süslü sözlere yer verilir.” ( ) Doğru ( )
S.20. “Üslup, amaca ve alıcıya göre değir.” ( ) Doğru ( )
*
Aşağıdaki boş bırakılan yeri doğru bir şekilde doldurunuz.
S.1. “Anlatımda kaynaklara başvurulmuş olması anlatımı en çok…………………..yönüyle etkiler.”
*. “Bir sunum yaparken……………………………………………gibi teknolojik araçlardan yararlanırız.”
*. “Metni ve anlatımı sınırlandırmak ve metinle ilgili ipucu vermek için metne………………..konur.”
*. “Doğrular, düşüncelerin çarpışmasıyla ortaya çıkar, sözü......…………….’nın önemini belirtmek için söylenmiştir.
*. “Kişisel duygu ve düşüncelerin ifade edildiği anlatıma………………………………………..denir.”
*. “Münazara, açık oturum, panel, bilgi şöleni, forum.”gibi tartışma türlerinin ortak yönlerinden ikisini nedir?
*.
“Sokaktayım, kimsesiz bir sokak ortasında;
Yürüyorum, arkama bakmadan yürüyorum.
Yolumun karanlığa saplanan noktasında,
Sanki beni bekleyen bir hayal görüyorum.”
Şiirde şairin işlediği temayı ve duyguyu yazınız.
S.8. Tartışmanın olmadığı bir hayat nasıl olurdu? Düşüncelerinizi yazınız.
S.9. Atatürk’ün Gençliğe Hitabesi’nin yazılış amacı ve hedef kitlesi nedir?
*. “Bir şeyi bilmek kadar o bilgiyi doğru sunabilmek de önemlidir.” Cümlesinin ne anlama geldiğini açıklayınız.
Aşağıda verilen cümlelerin doğru mu yanlış mı olduğunu söyleyiniz.
*. “Üslup, amaca ve alıcıya göre değişmez.”
( ) Doğru ( ) Yanlış
*. “Bilimsel yazılarda kişisel görüşler bilimselliğin kanıtıdır.”
( ) Doğru ( ) Yanlış
* “Açık ve anlaşılır anlatımlarda süslü sözlere yer verilmez.”
( ) Doğru ( ) Yanlış
* “Bilimsel bir tartışma, tezlerin ve düşüncelerin bir araya gelip çatışması, bu düşüncelerin çürütülmesi için yapılmaz.”
( ) Doğru ( ) Yanlış
*
Kromozom yapısı dolayısıyla genetik özellikleri bakımından karakteristik canlı varlıkların ilerde çoğaltılmak üzere korunması için rezerv olarak ayrılmalarını ifade eden bir terimdir.
“Yukarıdaki parça bu bilimle ilgilenenlerin duygularını etkilemek için yazılmamıştır.”
( ) Doğru ( ) Yanlış
* “Bu zekâ türüne sahip insanlar; kelime oyunlarını sever, iyi bir kelime dağarcığı vardır, hitabeti iyidir.”
Yukarıda verilen bilgilerde bahsedilen zekâ türü aşağıdakilerden hangisidir?
a. Mantıksal- matematiksel zekâ b. Sözel- dilsel zekâ
c. İçsel zekâ d. Sayısal zekâ
e. Sözel- içsel zekâ
* Aşağıdaki cümlelerden hangisi tartışılamaz?
a. Roman, Tanzimat döneminde edebiyatımıza giren bir türdür.
b. Halk Hikâyeleri edebiyat ürünü sayılmaz sanırım.
c. Hikâye, gerçeği anlattığı sürece sanat sayılır.
d. Tiyatro halktan insanları konu edinse daha kalıcı olacak.
e. Şiir sadece duyguları ifade etmelidir.
*Çoklu zekâ ile ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?
a. Zekâ çok yönlüdür b. Zekâ geliştirilebilir
c. Zekâ değişmez d. Her insan kendi zekâsını geliştirebilir
e. Zekâ sayısal olarak hesaplanmaz
* Aşağıdakilerden hangisi öznel bir yargı değildir?
a. Yazar, açık ve anlaşılır bir dil kullanmış
b. Kimi yazarların romanlarda yerel dil kullanmasını hoş karşılamıyorum
c. Roman kahramanları gerçekçi olsaydı eser daha çok beğeni toplardı
d. Yazarın eserinde örnekler kullanması esere ayrı bir tat vermiş
e. Yazar öncelikle üsluba değil eserin konusuna önem vermeli
1) Aşağıdaki noktalı yerlere uygun kelimeleri yazınız. (15 puan)
1) Başkasından öğrenilenleri, duyulanları ifade etmek amacıyla gerçekleştirilen anlatıma ….……… …………denir.
2) Metnin dil ve ifadesinin sade, gösterişsiz ve süssüz olması………………………..anlatımın ilkesidir.
3) Dil ögelerinin dil bilgisi kurallarına uygun bir şekilde yan yana getirilmesine …….. ………. denir.
4) Kelime, kelime grubu ya da cümlelerin metinde bulunduğu yere bağlı olarak farklı anlamlar kazanmasına ……………denir.
5)Tema sınırlandırılıp somutlaştırılarak ………. haline getirilir.
B) Aşağıdaki cümlelerin karşısına doğru ise “D”, yanlış ise “Y” yazınız. (15 puan)
1) ( ) Panelde aynı konunun farklı yönleri üzerinde durulur.
2) ( ) Gözlem tekniği düşünce yazılarında daha çok kullanılır.
3) ( ) Anlatıcının tavrı ve amacı, temanın sınırlanmasında etkili değildir.
4) ( ) Üslup amaca ve alıcıya göre değişir.
5) ( ) Birden çok kelimenin yan yana gelerek yeni bir anlam ifade etmesine bağlam denir.
C) Aşağıdaki cümlelerin anlatım şeklini (öznel, nesnel) parantez içine yazınız.(10)
1) ( ) Bir aileyi yönetmek bir devleti yönetmekten daha kolay değildir.
2) ( ) Milyarlarca canlının yaşadığı Dünya’mız saatte kırk bin kilometre hızla dönüyor.
3) ( ) Irmağın suları üstünde tek bir gün yaşayan canlılar bulunur.
4) ( ) Hayatın değeri uzun yaşanmasında değil, iyi yaşanmasındadır.
E) Aşağıdaki kelimelerden anlamlı ve kurallı cümle oluşturunuz. (10)
1) iki ahbap-başlamışlar- oturup- kalınca- düşünmeye- nasıl- kazanacaklarını- para- parasız.
2) sanmak- yanılgıdır- yaşamın- olduğunu- bir- açık- değişmez.
F) Aydınlık, sıcak kelimelerini farklı bağlamlarda ikişer cümle içinde kullanınız, parantez içine kelimelerin anlamını yazınız(10)
H) Aşağıdakilerden hangisi genel bir konu değildir?(5)
A. Sinema
B. İletişim
C. Epik tiyatro
D. Spor
E. Edebiyat
I) “Hoşgörü” konulu iki paragraflık açıklayıcı bir metin oluşturunuz. (15 Puan)
*Aşağıdaki tümcelerde yanlış kullanılan noktalama işaretini, tümcenin sonundaki parantez içi boşluklara yazınız.
a. Bizim Karadeniz kıyıları; bildiğiniz gibi, dik yamaçlıdır. ( )
b. Bütün gün “Yaban” ı aradım, ama hiçbir kitapçıda bulamadım. ( )
c. Türkçe’ de sözcük kökleri ikiye ayrılır: ad kökü, eylem kökü. ( )
d. Müdür Bey buraya gelir mi, gelmez mi bilmem? ( )
e. Ali Bey’in bize üç öğüdü vardı… Çalış, adam ol, boş gezme! ( )
* a. Koşula bağlılık
b. Karşılaştırma
c. Varsayım bildirme
d. Önyargı
e. Olumsuz eleştiri
f. Öznellik
Aşağıdaki tümcelerde yukarıda belirtilen anlamsal niteliklerden hangisi veya hangileri vardır? Bunları, parantez içindeki seçenekleri işaretleyerek belirtiniz
A. Okuyan, okuduklarını eleştiren, değerlendiren, araştıran, inceleyen bir toplum olma düzeyine henüz ulaşamadık.
B. Bence Talip Apaydın’ın “Sarı Traktör” ü, sonra yazdığı romanlar kadar iyi değil. Apaydın, kişisiz bir roman yazmış, kişisiz roman olur mu? Üretim koşullarının iyi anlatılması, Apaydın’ ın yapıtını roman yapmaya yetmiyor diyebilirim.
*Aşağıdaki parçalarda düşünceyi geliştirme yollarından ( tanımlama, karşılaştırma, örnekleme, tanık gösterme, benzetme, somutlaştırma, ilişki kurma…vb ) hangisine ya da hangilerine başvurulduğunu boşluklara yazınız.
“Öğrenme, bilgi ve deneyim yoluyla davranışlarda değişiklik meydana getirme sürecidir. Davranışın değiştirilmesi, eskiden yapılmayan bir hareketin yapılması veya terk edilmesi anlamına gelir. Elini sobada yakan bir çocuk, ona tekrar dokunmaktan kaçınır. Bu, bize bir davranış değişikliğini, başka bir deyişle, sobanın yakıcı olduğunun öğrenilmiş olduğunu gösterir.
Düşünceyi Geliştirme Yolu: …………………………………………………………………….
*Aşağıdaki sözcüklerdeki çekim eklerinin türlerini boşluklara yazınız.
a. tarlanın: ……………………………
b. böcekler: ……………………….…..
c. yoksuluz: …………………….…….
d. sanatçılar: …………………….. ……
e. anlıyor: …………..………………
*“Benim doğduğum köylerde Benim doğduğum köyleri,
Buğday tarlaları yoktu. Akşamları eşkıyalar basardı.
Dağıt saçlarını bebek, Ben bu yüzden yalnızlığı hiç sevmem
Savur biraz. Konuş biraz!” ( Cahit KÜLEBİ )
Bu parça için aşağıdaki yargılar doğru ise parantez içine ( D ), yanlışsa ( Y ) yazınız.
a. İlk dört dizede beş ad vardır. ( )
b. İlk dört dizede ad tamlaması yoktur. ( )
c. Parçada soyut ad yoktur. ( )
d. “Yalnızlığı” sözcüğü yapıca basit addır. ( )
e. Son bölümün ikinci dizesinde çoğul ad, özne görevindedir. ( )
………………..
* İlkbaharın tatlı rüzgarıyla sarhoş olan martılar, Akdeniz ufuklarında uçuşuyordu.
Aşağıda verilenler bu tümce için doğru ise parantez içine ( D ), yanlışsa ( Y ) yazınız.
a. Yüklemi bakımından eylem ( fiil ) tümcesidir. ( )
b. Yapısı bakımından birleşik tümcedir. ( )
c. Birden çok birleşik sözcük vardır. ( )
d. İyelik eki almış sözcük yoktur. ( )
e. Yan cümleciği özne görevindedir. ( )
*Aşağıdaki sözcüklerin köklerini karşısındaki boşluklara yazınız.
f. bağlaç: ………………………………..……
g. sınav: …………………………….…….
h. doğu ……………………….….………….
i. tümleç: ………………………..…………..…
j. yetki: …………………………………….. .
Başarılar dilerim!
Konu: Dil ve Anlatım Dersi 1. Dönem 1. Yazılı Sorularıdır 
Çarş. Kas. 11, 2009 6:36 pm
